លើកកម្ពស់តម្លៃវប្បធម៌តន្រ្តីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូ
- សេចក្ដីលម្អិត
- ជំពូក៖ ព័ត៌មាន
- ចេញផ្សាយនា 03 កញ្ញា 2019
- ចុចដង៖ 733
នាថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហាសាកលវិទ្យាល័យត្រាវិញបានសហការជាមួយអង្គភាពពាក់ព័ន្ធរៀបចំសិក្ខាសាលាស្តីពី «ការអភិរក្សនិងលើកកម្ពស់តម្លៃវប្បធម៌តន្ត្រីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូ - បញ្ហានិងដំណោះស្រាយ» ។ សិក្ខាសាលានេះបានទាក់ទាញអ្នកតំណាងដែលជាអ្នកស្រាវជ្រាវ អ្នកគ្រប់គ្រង សិល្បករ សិល្បការនីចូលរួមនិងចែករំលែកនូវបញ្ហាប្រឈមនិងដំណោះស្រាយដើម្បីការពារនិងលើកកម្ពស់គុណតម្លៃវប្បធម៌តន្ត្រីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូ។
លក្ខណៈពិសេសនៃតន្ត្រីខ្មែរណាមបូ
សាស្ត្រាចារ្យ បណ្ឌិត ផាម ទៀត ខាញ់ សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យត្រាវិញបានមានប្រសាសន៍ថា៖ ជនជាតិខ្មែរណាមបូបានបង្កើតឡើងនូវខឿនវប្បធម៌ - សិល្បៈប្រជាប្រិយពិសេសនិងសម្បូរបែបដោយមានច្រើនប្រភេទ។ ក្នុងនោះតន្រ្តីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ សកម្មភាពវប្បធម៌សហគមន៍ និងពិធីបុណ្យប្រពៃណីដូចជាវង់ភ្លេងពិណពាទ្យ វង់ភ្លេងមហោរី វង់ភ្លេងមង្គលការ វង់ភ្លេងឆៃយ៉ាំ ចាប៉ីដងវែងជាដើម។
អាចនិយាយបានថាតន្រ្តីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្ហាញនិងអះអាងនូវអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិទន្ទឹមនឹងនោះធានាបាននូវឯកភាពក្នុងភាពចម្រុះនៃខឿនវប្បធម៌-សិល្បៈរបស់វៀតណាម។
ដូច្នេះទម្រង់សិល្បៈទាំងនេះ បានក្លាយជាចំណីអារម្មណ៍ជំនួយស្មារតីដែលមិនអាចខ្វះបានរបស់ប្រជាជនខ្មែរណាមបូ មានសារៈសំខាន់ក្នុងការកសាងនិងបំប៉នបុគ្គលិកលក្ខណៈ គុណសម្បត្តិ ពោរពេញមនោសញ្ចេតនារបស់ជនជាតិខ្មែរ។ ជាពិសេសនៅក្នុងយុគសម័យថ្មីរួមចំណែកយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពដល់កិច្ចការនយោបាយធានានូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពរបស់សង្គម។
យល់ស្របតាមទស្សនៈខាងលើ លោក សឺន ង៉ុក ហ្វាង សាកលវិទ្យាធិការរងនៃសាលាមធ្យមវប្បធម៌និងសិល្បៈខេត្ត សុកត្រាំង បានមានប្រសាសន៍ថា៖ ជនជាតិខ្មែរណាមបូបានទទួលមរតកបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបានអំពីបុព្វបុរសបានបន្សល់ទុកមក។ វាជាកំណប់ទ្រព្យនៃតន្រ្តីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូ និងមានលក្ខណៈពិសេសលេចធ្លោក្នុងខឿនវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ខ្មែរជាពិសេសនៅតំបន់វាលរាបទន្លេគឺវឡុង។
ចំណេរកាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រ កំណប់ទ្រព្យនៃឧបករណ៍តន្រ្តីមានអត្ថន័យវិជ្ជមានក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនខ្មែរណាមបូ ដែលបម្រើយ៉ាងសកម្មក្នុងសកម្មភាពវប្បធម៌និងសិល្បៈទាំងខ្មែរ គីញ ចិននិងចាមនៅតំបន់វាលរាបទន្លេគឺវឡុង។
ខិតខំថែរក្សា
ក្នុងរយៈពេលកន្លងមកបក្សនិងរដ្ឋបានចេញសេចក្តីណែនាំនិងគោលនយោបាយត្រឹមត្រូវនិងទាន់ពេលវេលាជាច្រើនដើម្បីលើកទឹកចិត្តនិងគាំទ្រដល់ការអភិរក្សនិងលើកកម្ពស់គុណតម្លៃវប្បធម៌តន្រ្តីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូ។ ដោយហេតុនេះមានភាពប្រែប្រួលប្រសើរឡើងក្នុងកិច្ចការស្រាវជ្រាវ ប្រមែប្រមូល ឧទ្ទេសនាម បណ្តុះបណ្តាល និងផ្ទេរចំណេះវិជ្ជាជីវៈដល់អ្នកសិក្សា។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយបច្ចុប្បន្ននេះ ស្ថានភាពជាក់ស្តែងការបាត់បង់អត្តសញ្ញាណសម្រាប់ប្រភេទតន្ត្រីប្រជាប្រិយខ្មែរមួយចំនួនគឺពិតប្រាកដ ដោយសារតែហេតុផលអត្តនោម័តិ និងសត្យានុម័ត។ ផលប៉ះពាល់នៃសាកលភាវូបនីយកម្មបាននាំឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់មនុស្សបូករួមនឹងផលប៉ះពាល់នៃប្រភេទតន្ត្រីផ្សេងទៀត។
ទន្ទឹមនឹងនោះ កិច្ចការអភិរក្សនិងលើកកម្ពស់តម្លៃតន្ត្រីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូក្នុងរយៈពេលកន្លងមក ភាគច្រើនគឺអនុវត្តដោយលក្ខណៈបំផុសផ្ទាល់ខ្លួន និងផ្ទេរពីមាត់មួយទៅមាត់មួយដោយផ្សារភ្ជាប់ជាមួយសិល្បករ និងសិល្បការនី។ ហេតុដូច្នេះកិច្ចការស្រាវជ្រាវ ប្រមែប្រមូល ឧទ្ទេសនាម បណ្តុះបណ្តាល និងផ្ទេរចំណេះវិជ្ជាជីវៈនៅមានភាពអវិជ្ជមាន។
អ្នកនិពន្ធ ថាច់ មុនី អនុប្រធាននៃគណៈជនជាតិខេត្តត្រាវិញមានការព្រួយបារម្ភថា៖ «បណ្តាប្រភេទភ្លេងអារក្ស របាំ អាយ៉ៃ ចម្រៀងចាប៉ី ... ត្រូវបានសាបរលាបបន្តិចម្តងៗ និងមានបទភ្លេងខ្លះគ្មាននរណាចងចាំ។ មានហេតុផលជាច្រើនដូចជាប្រជាជនមានតម្រូវការតិចតួចក្នុងការស្តាប់ មិនត្រូវបានចារឹករក្សាទុក ខ្វះអង្គភាពស្រាវជ្រាវអភិរក្សនិងអភិវឌ្ឍន៍ ក្រុមតន្រ្តីករខ្មែរដែលត្រូវបានបណ្តុះបណ្តាលជាផ្លូវការមានតិចតួច។»
ដោយមើលឃើញបញ្ហានេះលោក ប៊ូយ កុង បា មន្ទីរវប្បធម៌និងព័ត៌មានខេត្ត គៀន យ៉ាងក៏បានទទួលស្គាល់ផងដែរថា៖ «នៅគៀនយ៉ាងការបង្រៀនមិនត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់គ្រប់គ្រាន់ទេ ខ្វះអ្នកជំនាញ សិល្បករបន្តវេន នាំឱ្យមានប្រភេទតន្ត្រីប្រឈមនឹងការបាត់បង់។ នេះជាក្តីបារម្ភ។”
ប្រឈមនឹងបញ្ហានោះ សាស្ត្រាចារ្យ បណ្ឌិត ផាម ទៀត ខាញ់ បញ្ជាក់ថា៖ ត្រូវវាយតម្លៃសាឡើងវិញនូវសមិទ្ធផល អវិជ្ជមានក្នុងការអភិរក្ស និងពង្រីកតម្លៃវប្បធម៌តន្ត្រីប្រជាប្រិយខ្មែរណាមបូដោយសត្យានុម័ត វិទ្យាសាស្ត្រ ពន្យល់ឱ្យបានហ្មត់ចត់ពីមូលហេតុនៃសមិទ្ធផលនិងភាពអវិជ្ជមាន។ ដោយហេតុនេះបញ្ជាក់ពីប្រសិទ្ធភាពនៃការអភិរក្សនិងការផ្សព្វផ្សាយក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមក។ ទម្រង់ដែលមានប្រសិទ្ធភាពចាំបាច់ត្រូវបន្តផ្សព្វផ្សាយ និងទម្រង់ដែលគ្មានប្រសិទ្ធភាពត្រូវផ្លាស់ប្តូរនិងកែសម្រួល។
យោងទៅតាមសាកលវិទ្យាធិការ ផាម ទៀត ខាញ់ ការថែរក្សាតម្លៃវប្បធម៌នៃតន្រ្តីខ្មែរណាមបូក្នុងបរិបទសង្គមបច្ចុប្បន្នចាំបាច់ត្រូវមានការយល់ដឹងទូលំទូលាយ តក្កវិជ្ជា វិចាររវាងប្រពៃណីនិងទំនើបភាព ជាតិសាសន៍និងមនុស្សជាតិ មានអ្នកបន្តវេននិងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃការកំណត់សមិទ្ធផលនិងភាពអវិជ្ជមានត្រឹមត្រូវ។
